Aktualności
Ze starej półki Biblioteki w Trzebini
Dodano:
Zapraszamy do zapoznania się z kolejną odsłoną cyklu „Ze starej półki Biblioteki w Trzebini”.
Tym razem w naszym cyklu prezentujemy tzw. KANTYCZKI (z łac. „canticum”- pieśń, monolog), czyli zbiór popularnych pieśni religijnych i modlitw, wydanych w postaci książkowej. Wbrew tytułowi „Pastorałki i kolędy czyli piosnki wesołe dla ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane, a przez Ks. MM zebrane” publikacja ta zawiera również modlitwy, szopkę dla dzieci oraz pieśni na inne święta kościelne. Część pierwszą stanowią pieśni i kolędy na okres Bożego Narodzenia (ponad 170 tekstów kolęd – niestety bez nut). Zaznaczono, iż pieśni te są „czerpane z rękopisów od roku 1995”. Podkreślono też dodatkowo, że są to „Pieśni do kościelnego użytku”. Natomiast część druga kantyczek zawiera pieśni i pastorałki „po domach śpiewane”(ponad 190 tekstów) – ale w tym przypadku dodano uwagę, że „pieśni te w kościołach śpiewane być nie mogą” – oraz „szopkę dla małych dziatek”. Fakt zakazu wykorzystania w kościołach wynikał zapewne z żartobliwego charakteru zebranych w tej części utworów. Kolejne części kantyczek stanowią „Pieśni adwentowe”, „Pieśni na Wielki Post”, „Pieśni Wielkanocne”, „Pieśni za Zielone Świątki”, „Pieśni na Boże Ciało”, „Pieśni o Najświętszej Maryi Pannie, „Pieśni o Świętych Pańskich” (św. Kazimierzu, św. Józefie Kalasantym, św. Izydorze rolniku). Omawiane kantyczki ukazały się nakładem Księży Misjonarzy w Krakowie na Kleparzu. Na końcu publikacji oznaczono nawet prawa autorskie, pisząc, że „wszelki przedruk prawnie poszukiwanym będzie”. Pozwolenie na publikację – wyrażone słowami „Nihil obstat” (łac. „nic nie stoi na przeszkodzie”) – zostało udzielone w Krakowie, 14 grudnia 1916 r. Decyzję w tej sprawie podjął ksiądz J. Weissmann, cenzor w zgromadzeniu Księży Misjonarzy – a zatwierdził do druku ksiądz K. Słomiński, Wizytator księży Misjonarzy. Kantyczki (w formacie 13,5 x 11,5 cm) wydrukowano w Drukarni Związkowej w Krakowie, mieszczącej się przy ul. Mikołajskiej 13, a będącej wówczas pod zarządem Andrzeja Szyjewskiego, powstańca styczniowego, działacza związkowego i drukarza. Szymański zawodu drukarza uczył się w drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w drukarni krakowskiego pisma „Czas” W marcu 1876 Andrzej Szyjewski wraz z dwoma innymi drukarzami, Józefem Dorantowiczem i Teodorem Machalskim, założył spółdzielnię „Drukarnia Związkowa”, która ostatecznie podjęła działalność w listopadzie 1880, licząc wówczas 29 udziałowców. Andrzej Szyjewski zarządzał „Drukarnią Związkową” aż do marca 1918. Wspomniana drukarnia mieściła się w zabytkowej kamienicy przy ulicy Mikołajskiej 13 w Krakowie, a po jej sprzedaniu została przeniesiona na ul. Bajeczną 2 . Firma pod nazwą „Drukarnia Związkowa” zaprzestała działalności dopiero 2011 r.